ความรู้ประเภทท่อพลาสติดสำหรับงานประปา
ปัจจุบันการเดินระบบงานประปานิยมใช้ท่อพลาสติก ไม่ว่าจะเป็นท่อพลาสติกชนิด PVC, PP-R, หรือแม้กระทั่ง PE สำหรับท่อเหล็กนั้นในสมัยหลาย10ปีก่อนยังเป็นที่นิยมใช้ สาเหตุมาจากในขณะนั้นท่อพลาสติกในประเทศไทยยังไม่เป็นที่นิยม ไม่มีโรงงานผลิดที่ได้มาตรฐาน อีกทั้งท่อเหล็กยังมีความแข็งแรงกว่ามาก แต่ข้อเสียคือเมื่อใช้ไปนานๆ ประมาณ 10-15ปี ช่องว่างภายในท่ออาจถูกสนิมอุดตันได้ ราคาต่อเมตรมีราคาสูงเมื่อเทียบกับท่อพลาสติก
1. ท่อพลาสติกชนิด PVC
ข้อดีคือน้ำหนักเบา หาง่าย ติดตั้งไม่ยาก ราคาไม่แพง อายุการใช้งานไม่เกิน20ปี เป็นที่นิยมใช้มากที่สุดสำหรับการเดินงานประปาและไฟฟ้าภายในบ้าน อาคารขนาดกลาง อาคารสูง มีขนาดความยาวมาตรฐาน4เมตร (ยกเว้นท่อสีขาวซึ่งเป็นงานประเภทร้อยสายไฟฟ้าซึ่งยาว2.92เมตร) ท่อPVCแบ่งลักษณะการใช้งานเป็นสี โดยสีฟ้าใช้ในงานประปาสีเหลืองและสีขาวใช้ในงานร้อยสายไฟฟ้า และสีเทาใช้ในงานเกษตรกรรม ทุกสีสามารถต่อเชื่อมกันได้ในลักษณะการสวมโดยใช้น้ำยาประสานท่อในการยึดไม่ให้หลุดออก เฉพาะสีฟ้าที่มีการแบ่งชั้นระดับความหนา(แรงดัน) โดยท่อแบ่งออกเป็น ชั้น5 ชั้น 8.5 ชั้น13.5 ส่วนอุปกรณ์ข้อต่อแบ่งออกเป็น2ระดับ ได้แก่ บาง(ชั้น8.5) และหนา(ชั้น13.5) งานน้ำดีควรใช้เป็นชั้น 13.5เนื่องจากตัววัสดุต้องรับแรงดันตลอดเวลา ส่วนงานน้ำทิ้งไม่มีแรงดันภายในท่อ สามารถเลือกใช้ชั้น8.5หรือ5ตามความเหมาะสม ท่อสีเหลืองและสีขาวนั้นไม่มีความแตกต่างกันอย่างเด่นชัด ใช้ในงานเดินร้อยสายไฟ มีความเป็นฉนวน ไม่นำไฟฟ้า สามารถดัดโค้งได้อย่างถาวร หาซื้อได้ง่าย
2. ท่อพลาสติกชนิด PP-R
เป็นท่อสำหรับงานประปาโดยเฉพาะ ข้อดีคือไม่รั่วซึมและอายุการใช้งานยาวนานประมาณ25ปีเป็นอย่างน้อย ข้อเสียคือราคาสูงกว่าท่อพลาสติกชนิดอื่น ขนาดความยาวมาตรฐาน4เมตร ตัววัสดุบิดโค้งได้มากกว่าPVCแต่น้อยกว่าPE ส่วนมากนิยมใช้ในบ้าน อาคารขนาดกลาง อาคารสูง โรงงานอุตสาหกรรม แบ่งออกเป็นประเภทท่อน้ำเย็นและน้ำร้อน ใช้แทนท่อทองแดงในงานเดินน้ำร้อนหรือน้ำอุ่นจากเครื่องทำน้ำร้อนได้ สำหรับที่อยู่อาศัยเช่นบ้าน,อพาทเม้นท์ นิยมใช้ในงานเดินประปาน้ำดี ส่วนท่อน้ำทิ้งขนาดใหญ่ไม่นิยมเนื่องจากราคาและความยากง่ายในการติดตั้ง ใช้ความร้อนในการติดตั้ง โดยผู้ทำการเชื่อมต้องมีเครื่องเชื่อมความร้อนเฉพาะสำหรับท่อประเภทนี้
3. ท่อพลาสติกชนิด HDPE
ข้อดีของท่อประเภทนี้คือสามารถดัดโค้งงอได้มากกว่า PP-RและPVC โค้งเป็นวงกลมได้ ในขณะที่ท่อประเภทอื่นดัดโค้งได้จำกัด มีความยาวมาตรฐานที่6เมตร ในท่อขนาดเล็กสามารถเลือกความยาวที่50/100/200เมตรได้ นิยมใช้ในงานสวน งานเกษตร เพื่อลดปัญหาน้ำรั่วซึมตรงจุดเชื่อมต่อ ราคาไม่แพงแต่หาไม่ง่ายเนื่องจากท่อPEมีความหลากหลายมาก ทั้งมาตรฐานในการผลิต(DIN/JIS/BS standard)ซึ่งแต่ละมาตรฐานอาจจะต่อกันไม่ได้ รูปแบบในการเชื่อมต่อ(ความร้อน/ต่อเกลียว/Grab-lock/หน้าแปลน) ค่าแรงดัน(PN6.3/PN10/PN16 …) ประเภทวัสดุHDPE(PE80/PE100) สาเหตุทั้งหมดนี้ทำให้ท่อHDPEที่ถึงแม้จะมีราคาถูกกว่าท่อพลาสติกชนิดอื่น ไม่แพร่หลายในงานที่อยู่อาศัย แต่จะนิยมใช้มากในงานท่อประปาสาธารณะ ส่วนในบ้าน สวนเกษตร
